NAŠ BLOG
POSTOJBINA PISMA, POEZIJE I ZAKONA
BILATERALNI ODNOSI
REPUBLIKA SRBIJA I REPUBLIKA IRAN
Na prostoru današnjeg Iraka smenjivale su se brojne civilizacije, a oblast između Tigra i Eufrata smatra se kolevkom civilizacije i postojbinom pisma, poezije i zakona.
Najpre je bio kolevka najranije poznate civilizacije Sumera. Nova akadska civilizacija, Asirija, uzdigla se u severnom Iraku. Do 19. veka p. n. e. u južnom Iraku osnovana i amoritska država Vavilonija. Arapsko-islamska osvajanja u 7. veku donela su islam na ovo područje, kao i veliki priliv Arapa i Kurda. Abasidski kalifat je u 8. veku osnovao grad Bagdad kao svoju prestonicu. Narednih pet vekova ovaj grad bio je vodeća metropola u arapskom i muslimanskom svetu, multikulturalni centar koji je na svom vrhuncu imao više od milion stanovnika i bio grad nauke tokom islamskog zlatnog veka.
Pa ipak, u 13. veku uništili su ga Mongoli tokom opsade, zajedno sa Abasidskim kalifatom i Kućom mudrosti koja je posedovala brojne dragocene istorijske dokumente.
Neki istoričari veruju da su Mongoli uništili veliki deo sistema za navodnjavanje koji je održavao Mesopotamiju, dok drugi smatraju da je zasoljavanje zemljišta dovelo do propasti poljoprivrede.
U 16. veku, teritorija Iraka pala je pod otomansku vlast i ostala pod njom sve do Prvog svetskog rata, kada zemlja postaje protektorat Velike Britanije i dobija naziv Država Irak.
1932. godine Irak je dobio nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva. Monarhija je zbačena 1958. godine, kada je Irak istupio iz Bagdadskog pakta i obnovio diplomatske odnose sa SSSR-om.
Odnose između Srbije i današnjeg Iraka karakterišu prijateljstvo, razumevanje i međusobna podrška. Država Irak nije priznala jednostrano proglašenu nezavisnost Kosova.
Aktuelna situacija u Iraku velikim delom utiče na dinamiku razvoja odnosa u raznim oblastima, ali postoji obostrana volja za jačanje i unapređenje sveukupne saradnje između dve države.
Grad iz „Hiljadu i jedne noći“
Bagdad (u prevodu Božji dar) je glavni grad Iraka, i drugi najveći grad u jugozapadnoj Azijii posle Teherana. 762. godine halif El Mansur izabrao je Bagdad za prestonicu abasidske dinastije, dok je za vreme Haruna el Rašida ovaj grad doživeo najveću slavu opisanu i u delu „Hiljadu i jedna noć“. Bio je jedan od najbogatijih i najvećih gradova na svetu. U vrlo kratkom vremenu od svog osnivanja, razvio se u značajan kulturni, trgovački i naučni centar. Grad je bio sedište nekoliko značajnih akademskih institucija, a tokom poznog srednjeg veka, smatran je jednim od najvećih gradova sveta.
Jedna od najstarijih građevina Bagdada je Abasidska palata, koja je deo istorijskog centra grada sa Sokak-sarajem i medresom al-Mustansirija. Džamija al-Kazimija iz 15. veka nalazi se u predgrađu Bagdada. U njoj je sahranjen sedmi i deveti šiitski imam (od dvanaest najvećih), zbog čega se smatra jednim od najvažnijih šiitskih svetilišta na svetu.
Ep o Gilgamešu
Sa teritorije Iraka potiče i Ep o Gilgamešu, najstariji ep na svetu. Pronađen je u Ninivi u 19. veku, u biblioteci vladara Asurbanipala i ispisan klinastim pismom na 12 ploča.
Deo table sa zapisom Epa o Gilgamešu
Sumersko delo o heroju-kralju Gilgamešu od Uruka, vladaru iz trećeg milenijuma p. n. e. koji je jednom trećinom čovek, a dve trećine bog, zapravo je priča koja govori o njegovom duhovnom sazrevanju i traganju za spoznajom i mogućnosti večnog života.
Najstarija ljubavna pesma na svetu
1880. godine u Nipuru, regiji koja takođe pripada teritoriji današnjeg Iraka, pronađena je pesma napisana u osmom veku pre naše ere, na sumerskoj glinenoj ploči koja staje na dlan. Reči ljubavi danas se čuvaju u muzeju u Istanbulu, a istoričari tvrde da je ih je recitovala mlada sveštenica zaljubljena u sumerskog kralja Šu-Sina, četvrtog vladara dinastije Ur, koji je vladao između 2037. i 2029. godine pre naše ere. Prvi stih ove sumerske pesme glasi: „Mladoženjo drag mome srcu, velika je tvoja lepota, slatka poput meda“.
Prema starom sumerskom verovanju kralj je imao svetu dužnost da svake godine oženi sveštenicu. Ritual svetog braka je podrazumevao sjedinjenje dva božanstva, obično boginje Ištar i Tamuza. Kako sveštenica simbolizuje Ištar, boginju plodnosti a kralj predstavlja Tamuza, boga prirode, ova pesma je poznata i kao „Himna ljubavi Ištar i Tamuza“.