REPUBLIKA SRBIJA I REPUBLIKA BUGARSKA

Dok su tokom istorije odnosi srpskog i bugarskog naroda bili povremeno burni, jer su se dve zemlje s vremena na vreme borile za teritorijalnu prevlast, današnji bilateralni odnosi su veoma dobri, a politički dijalog na najvišem nivou je intenzivan i sadržajan.

SREDNJI VEK I OSLOBAĐANJE OD TURAKA

Srpsko-bugarski bilateralni odnosi razvili su se još u vremenu osnivanja bugarske i srpske države. Tokom duge istorije beležili su uspone i padove. Države su se, povodom različitih geopolitičkih interesa, često nalazile na suprotnim stranama. Zato su politički brakovi između srpskog i bugarskog plemstva bili česti. Jedan od najznačajnijih među njima svakako je brak cara Dušana i bugarske princeze – kasnije carice Jelene Stracimirović-Nemanjić.

U 15. veku, padom pod tursko ropstvo, oba naroda našla su se u istoj, potčinjenoj poziciji, a stanovništvo Srbije i Bugarske trpelo je mnoge represije turske vlasti.

Nikopoljska bitka

Do konkretnih oslobodilačkih pokreta dva naroda dolazi 1804. godine. Mnogi Bugari priključili su se srpskim ustanicima, a nakon Drugog srpskog ustanka, posebno za vreme kneza Mihaila Obrenovića, dolazi do bliske saradnje Srbije sa bugarskim pobunjenicima. U Beogradu je bila formirana i bugarska četa koja je bila obučavana za oslobodilački rat u Bugarskoj.

U istanbulskom predgrađu San Stefan, 3. marta 1878. godine, potpisan je Sanstefanski mirovni ugovor između Rusije i Osmanskog carstva. Time je završen rusko-turski rat od 1877-1878. godine, a Bugarska je ponovo, nakon petovekovnog ropstva, obnovila svoju državnost. Zbog toga je Dan oslobađanja Bugarske od osmanske vladavine – 3. mart proglašen nacionalnim praznikom.

Bugarski vojnici bajonetima zauzimaju osmanlijske položaje (izvor: Wikipedia)

Istorija beleži da su zvanični diplomatski odnosi naše dve zemlje uspostavljeni 18. januara 1879. godine. U julu iste godine knez Milan imenovao je svog prvog diplomatskog agenta i generalnog konzula u Sofiji, generala Savu Grujića, a ađutant bugarskog kneza Aleksandra Batenberga poslat je u Niš.

BILATERALNI ODNOSI DANASDanašnji odnosi Srbije i Bugarske ostali su dobri, iako su bili poljuljani kada je Bugarska zvanično priznala nezavisnost Kosova i Metohije. Od 2007. godine Bugarska je članica Evropske unije i od tada kontinuirano podržava članstvo Srbije u toj organizaciji. Po obimu razmene, Bugarska spada među značajnije trgovinske partnere Srbije.

NACIONALNE MANJINE

O čestim vezama, različitim oblicima komunikacije i saradnje dva veoma bliska naroda, svedoče mnogobrojne materijalne i duhovne vrednosti.
Bugarska nacionalna manjina je most prijateljstva između Srbije i Bugarske i jedna je od najbolje integrisanih nacionalnih manjina u Republici Srbiji.
Koristi pravo na upotrebu sopstvenog jezika i pisma, pravo na obrazovanje na maternjem jeziku, pravo na održavanje veza sa maticom, pravo na očuvanje kulturnih posebnosti i pravo na informisanje na maternjem jeziku.

U Dimitrovgradu i Bosilegradu Bugari čine većinu stanovništva. U ovim opštinama bugarski jezik je u službenoj upotrebi, a Srbija je priznala i štiti bugarski jezik u skladu sa Evropskom poveljom o regionalnim i manjinskim jezicima na tom području.
Tako se predmet bugarski jezik s elementima nacionalne kulture izučava u pet osnovnih škola u Srbiji , a bugarski jezik se proučava u okviru studijske grupe Bugarski jezik i književnost Filološkog fakulteta u Beogradu.

BUGARSKI GLAVNI GRAD ČUVA MOŠTI SRPSKOG KRALJA MILUTINA

Od druge polovine XV veka u Bugarskoj se čuvaju mošti srpskog Kralja Milutina. Nalaze se u centru Sofije, u crkvi Svete Nedelja, koja se još naziva i ,,Sveti Kralj”. Kralj Milutin je, kao svetitelj, i danas veoma poštovan od strane bugarske crkve i naroda i slavi se svake godine 30. oktobra.